Zastanawiasz się, czy regaty to aby nie przypadkiem pływanie w kółko? Chcesz dowiedzieć się, jak od środka wygląda przygotowanie do wyścigu? A może sam zamierzasz wystartować w zawodach? Kimkolwiek jesteś – widzem, kandydatem na żeglarza czy zawodnikiem, polecam przeczytać tekst naszego kolegi Macieja Obarskiego, który zdecydowanie wie, z czym je się żeglarstwo w wydaniu sportowym.
Kiedy planujesz startowanie w zawodach żeglarskich, przez żeglarzy
nazywanych regatami, należy zwrócić uwagę na kilka ważnych
elementów, które razem składają się na twoją skuteczność w
wyścigach:
1. Zapisując się na zawody należy upewnić się, że twój sprzęt spełnia wymagania klasy, w której masz zamiar startować. Organizator zawodów zazwyczaj zapewnia informacje, które pozwolą ci podjąć decyzję do jakiej grupy się zapisać.
2. Znajomość zasad regatowych jest ważnym aspektem. Przepisy te, mogą różnić się dla poszczególnych klas jachtów, dlatego należy sprawdzić je przed zawodami. Znajomość przepisów jest podstawą dobrego wyścigu. Kiedy bierzesz udział w zawodach, przepisy regatowe dyktują kto ma prawo drogi, na głównej trasie wyścigu i w specyficznych sytuacjach, określają zasady obowiązujące na starcie, pierwszeństwo na bojach oraz kary, np. za falstart, dotknięcie bojki lub nie uszanowanie pierwszeństwa. Określają też sposób w jaki należy zgłaszać protest względem złamania zasad na wodzie i po wyścig.
Co należy zrobić przed startem?
W ogniu regat może zdarzyć się wiele rzeczy, a żeglując jesteś zmuszony radzić sobie z każdą pogodą. Dlatego aby uniknąć problemów technicznych, należy przed wyjściem z portu przeprowadzić inspekcje:
⁃ stanu want, sztagu i achtersztagu oraz wszystkich zawleczek lub linek, które odpowiadają za stabilność i działanie masztu i bomów.
– żagli. Znajomość ich profilu i ogólnego stanu technicznego pozwala nam dopasować naszą strategię w czasie wyścigu oraz przewidzieć możliwe niebezpieczne sytuacje.
– Należy sprawdzić czy na kadłubie jachtu, pod wodą i na burtach nie znajdują się porosty lub inne zwiększające opory obiekty lub zniszczenia .
Jeżeli wiesz już, że twój jacht jest sprawny, przed wypłynięciem należy dokładnie zapamiętać trasę regat, a już po wypłynięciu na wodę, jeszcze przed startem warto odnaleźć boje oraz zrobić parę próbnych halsów, aby wyczuć wiatr i stworzyć plan na wyścig.
W takim planie powinny zawierać się informacje o tym skąd chcesz startować, gdzie musisz się przed startem ustawić, aby zaraz po gwizdku przeciąć linię, jakie kursy chcesz obrać oraz gdzie chcesz robić zwroty. Jeżeli pływasz na wieloosobowym jachcie powinieneś zakomunikować ten plan załodze.
Jak trenować do regat?
Przygotowania można podzielić na trzy główne części – techniczno-wiedzową: stan jachtu, znajomość trasy i przepisów oraz fizyczną i umiejętnościową. Cześć pierwszą już omówiłem.
Część fizyczna zmienia się z klasy na klasę, ale generalnie najważniejsze są mięśnie górnych partii ciała. Silne ręce, brzuch i plecy potrzebne są do sprawnej i długotrwałej pracy żaglami i sterem. W połączeniu z dobrą techniką pozwolą utrzymać formę przez cały wyścig.
Najważniejsze są jednak umiejętności żeglarskie. W końcu dobry żeglarz jest w stanie popłynąć nawet na drzwiach od stodoły. Dlatego jeżeli chcesz stać się dobrym żeglarzem powinieneś ćwiczyć:
– Szybkie zwroty przez sztag i rufę, aby móc wykonać je bez zbędnego odpadania i ostrzenia po manewrze.
– Umiejętność czytania wody, czyli obserwacji gdzie zakręca wiatr, gdzie pojawiają się szkwały i odpowiedniego planowania trasy po swoich obserwacjach.
– Pracę żaglami, aby w każdym wietrze i w każdym kursie być w stanie wyciągnąć wszystko co się da z pogody i sprzętu.
– Komunikację z załogą. Niezależnie od twojej roli na jachcie powinieneś być w stanie jasno i precyzyjnie porozumieć się z resztą zespołu.
Jeżeli masz taką możliwość to przed zawodami poznaj akwen i sprzęt tak dobrze jak się da. Jeżeli pływasz na jeziorze to nawet most może wpływać na to jak zachowuje się wiatr. Każdy jacht pływa trochę inaczej, zależnie od wielu rzeczy. Ustawienie masztu, lub nawet sztywność listew w żaglu wpływa na to jak sprzęt zachowuje się na wietrze. Jeżeli nauczysz się wykorzystywać te zależności, będziesz w stanie w pełni wykorzystać możliwości sprzętu.
Gdzie znaleźć przepisy regatowe?
Zbiór ogólnych przepisów regatowych znajdziesz na stronie Polskiego Związku Żeglarskiego, a informacje o szczególnych dla danych regat i klas jachtów przepisach można znaleźć na stronie organizatora zawodów.
Maciej Obarski